Paserstwo jest zjawiskiem popularnym w wielu kajach, także w Polsce. Polega na nabywaniu, przyjmowaniu, pomocy w zbywaniu, a także ukryciu rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego. Może to być przedmiot pochodzący z kradzieży, rzecz wręczona jako łapówka, a także zapłata za popełnienie przestępstwa na zlecenie. W praktyce najczęściej dotyczy handlu skradzionymi przedmiotami. Prawo wyróżnia kilka rodzajów paserstwa.
- Paserstwo umyślne – W przypadku nabycia rzeczy przestępstwo to ma tylko miejsce wtedy, gdy osoba nabywa rzecz bezpośrednio pochodzącą z czynu zabronionego, chociaż nie jest niezbędne, aby nabyła ona tę rzecz bezpośrednio od sprawcy czynu zabronionego.
- Paserstwo nieumyślne – odróżnia się tym od umyślnego, że osoba dokonująca tego czynu nie jest świadoma prawdziwego źródła pochodzenia danego przedmiotu. Sprawca nie wie, że rzecz została uzyskana za pomocą czynu zabronionego, ale na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i może przypuszczac, że została uzyskana w ten sposób.
Wymiar kary dla tych dwóch rodzajów paserstwa różni się nieco od siebie. Za popełnienie paserstwa umyślnego grozi kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. W wypadku mniejszej wagi sprawca może zostać ukarany grzywną, karą ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku. Z kolei jeśli mienie pochodzące z przestępstwa jest znacznej wartości lub ma szczególne znaczenie dla kultury, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat.
Natomiast w przypadku nieumyślnego paserstwa, osoba taka podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeśli rzecz bedąca przedmiotem paserstwa nieumyślnego ma znaczną wartość, wówczas kara może byc bardziej surowa, bo kodeks przewiduje w tym przypadku karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Inne modyfikacje w wymiarze kary są przewidziane przez kodeks, gdy przedmiotem paserstwa umyślnego jest mienie znacznej wartości lub dobro o szczególnym znaczeniu dla kultury kara pozbawienia wolności do 10 lat, gdy paser dobrowolnie naprawił szkodę, zwrócił pojazd itp. możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary, a nawet odstąpienie od jej wymierzenia.
Odpowiedzialności karnej za paserstwo podlega każda osoba po ukończeniu lat 17 (ogólna zasada odpowiedzialności karnej), której można przypisać winę w czasie popełnienia tego czynu (osoba poczytalna).
Paserstwo przedmiotu pochodzącego z kradzieży, kradzieży z włamaniem lub przywłaszczenia o wartości nieprzekraczającej 250 zł jest wykroczeniem (art. 122 k.w.) a nie przestępstwem. W przypadku przedmiotu uzyskanego z kradzieży leśnej lub wyrębu drzewa kwota ta wynosi 75 zł.
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego za szkodę wyrządzoną paserstwem odpowiada nie tylko ten, kto ją bezpośrednio wyrządził, ale też ten, kto świadomie skorzystał z wyrządzonej drugiemu szkody.