Wznowienie postępowania w sprawie spadkowej

Share on facebook
Facebook
Share on google
Google+
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn

Postępowanie w sprawach spadkowych odbywa się w na mocy przepisów postępowania cywilnego w trybie procesowym i nieprocesowym. Zgodnie z art. 13 § 1 k.p.c. istnieje domniemanie trybu procesowego. Jednak kodeks postępowania cywilnego wskazuje, że w trybie nieprocesowym rozpoznawane są sprawy dotyczące: zabezpieczenia spadku i spisu inwentarza, oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, ogłoszenia testamentu,, wyjawienia przedmiotów spadkowych, przesłuchania świadków testamentu ustnego, spraw dotyczących wykonawcy testamentu, zarządu spadkiem nie objętym, stwierdzenia nabycia spadku, działu spadku i innych spraw spadkowych. W przypadku instytucji wznowienia postępowania, do sprawy spadkowych będą miały zastosowanie różne przepisy w zależności od typu danej sprawy i trybu w której jest rozpoznawana.
W postępowaniach w sprawach spadkowych rozpoznawanych w trybie procesowym, np. (sprawy o zachowek, o uznanie spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia) będą miały zastosowanie przepisy 399-416 k.p.c. Na mocy tych przepisów możną żądać wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeśli orzekał sędzią wyłączony z mocy ustawy, a strona jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroku nie mogła domagać się wyłączenia. Również gdy strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, a także nie była należycie reprezentowana albo była pozbawiona możności działania, jeśli nie zachodzą okoliczności wymienione a art. 401, pkt. 2. Innym podstawami wznowienia postępowania są między innymi takie okoliczności jak fakt, że wyrok został oparty na dokumencie podrobionym, przerobionym lub na skazującym wyroku karnym następnie uchylonym, a także wyrok uzyskany za pomocą przestępstwa.
Do spraw spadkowych rozpoznawanych w trybie nieprocesowym w przypadku instytucji wznowienia postępowania stosuje się ogólnie przepisy dotyczące postępowania nieprocesowego, jeśli przepis szczególny nie stanowi inaczej. W tym wypadku podstawą wznowienia postępowania w tym trybie będzie art. 524 k.p.c. Uczestnik postępowania ma prawo żądać postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem (orzeczenia sądu co do zasady w postępowaniu nieprocesowym zapadają w takiej właśnie formie) orzekającym co do istoty sprawy (a więc merytorycznie). Wznowienie postępowania nie jest dopuszczalne jeśli postanowienie kończące postępowanie może być zmienione lub uchylone. Ten czyich spraw dotyczy wynik postępowania, a kto nie był uczestnikiem takiego postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem orzekającym co do istoty sprawy, może żądać wznowienia postępowania jeżeli postanowienie to narusza jego prawa. Od zasad dotyczących wznowienia postępowania w postępowaniu nieprocesowym wskazanych powyżej istnieje wyjątek mający duże znaczenie w praktyce. W mianowicie gdy sprawa spadkowa dotyczy stwierdzenia nabycia spadku lub przedmiotu windykacyjnego ma zastosowanie szczególny art. 679 k.p.c. Wskazuje on, że w przypadku woli uchylenia postanowienia stwierdzającego nabycie spadku dowód, że osoba która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku nie jest spadkobiercą albo że jej udział spadkowy jest inny niż został stwierdzony, może być przeprowadzony jedynie w postępowaniu o zmianę lub uchylenie stwierdzenia nabycia spadku. Ponieważ wspomniany wcześniej artykuł 524 k.p.c. przewiduje niedopuszczalność wznowienia postępowania jeżeli postanowienie może być zmienione lub uchylone, wydaje się, że nie można wznowić postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Wskazuje się, że art. 679 k.p.c. jest regulacją szczególną zmiany postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Jest to jednak stanowisko sporne.

More to explorer