Zadośćuczynienie w prawie polskim.

Share on facebook
Facebook
Share on google
Google+
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn

Zadośćuczynienie jest to jedna z dwóch form wyrównania szkody niemajątkowej przewidziana polskimi przepisami prawa cywilnego. Zgodnie z art. 445 k.c. zadośćuczynienia można domagać się każdy czyje dobro osobiste zostało naruszone w postaci uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia, pozbawienia wolności oraz w wypadku skłonienia za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu. Natomiast art. 448 k.c. Stanowi o tym, że zadośćuczynienia może domagać się każdy czyje dobro osobiste zostało naruszone, nie tylko w wyżej omówionych formach. W związku z takim uregulowaniem należy stwierdzić, że zadośćuczynienia może zadać każdy czyje dobro osobiste zostało naruszone, a więc zarówno osoba fizyczna jak i osoba prawna. Zadośćuczynienie przyznaje się w formie jednorazowego świadczenia pieniężnego. Wysokość zadośćuczynienia jest zależna od wielkości doznanej krzywdy, bierze się pod uwagę zarówno cierpienia fizyczne (np. ból), ale także psychiczne (np.. poczucie bezużyteczności, bycia ciężarem dla bliskich). W momencie przyznawania zadośćuczynienia sąd ma w tej kwestii pewien luz decyzyjny, co nie oznacza, że może z niego korzystać dowolnie. Sąd może odmówić przyznania zadośćuczynienia nawet przy spełnieniu wszystkich przesłanek, jeżeli rozmiar krzywdy jest nieznaczny, albo wyrządzeniu krzywdy towarzyszyły szczególe okoliczności. Dla realizacji roszczenia zadośćuczynienia konieczne jest kumulatywne spełnienie przesłanek zadośćuczynienia, są nimi:

  • naruszenie dobra osobistego,
  • szkoda,
  • bezprawność naruszenia,
  • związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy naruszeniem a szkodą.

Roszczenie o zadośćuczynienie jest, co do zasady niezbywalne i dziedziczne. Ustawodawca jednakże przewidział od zasady niezbywalności wprowadził dwa wyjątki w postaci możliwości zbycia roszczenia, gdy jest ono wymagalne i zostało stwierdzone pismem, lub przyznane prawomocnym orzeczeniem sądu. Art. 445 § 3 k.c. natomiast pozwala na dziedziczenie roszczenia o zadośćuczynienie tylko i wyłącznie w przypadku, gdy roszczenie zostało stwierdzone pismem, lub gdy powództwo wytoczono przed śmiercią poszkodowanego. Roszczenie o zadośćuczynienie przedawnia się na zasadach ogólnych, a zatem okres przedawnienia w tym przypadku wynosi 10 lat.

More to explorer