Unieważnienie małżeństwa z powodu wieku

Share on facebook
Facebook
Share on google
Google+
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn

Powództwo o unieważnienie małżeństwa można wytoczyć wyłącznie na podstawie enumeratywnie (czyli tylko i wyłącznie tych) wymienionych przesłanek w art. 10 – 16 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego (KRO). Postępowanie o unieważnienie małżeństwa toczy się według przepisów o postępowaniu odrębnym.
Art. 10 KRO stanowi tak:
§ 1. Nie może zawrzeć małżeństwa osoba nie mająca ukończonych lat osiemnastu. Jednakże z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa kobiecie, która ukończyła lat szesnaście, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny.
§ 2. Unieważnienia małżeństwa zawartego przez mężczyznę, który nie ukończył lat osiemnastu, oraz przez kobietę, która nie ukończyła lat szesnastu albo bez zezwolenia sądu zawarła małżeństwo po ukończeniu lat szesnastu, lecz przed ukończeniem lat osiemnastu, może żądać każdy z małżonków.
§ 3. Nie można unieważnić małżeństwa z powodu braku przepisanego wieku, jeżeli małżonek przed wytoczeniem powództwa ten wiek osiągnął.
§ 4. Jeżeli kobieta zaszła w ciążę, jej mąż nie może żądać unieważnienia małżeństwa z powodu braku przepisanego wieku.

Do niedawna mężczyzna mógł zawrzeć związek małżeński po ukończeniu 21 lat, a za zgodą sądu po ukończeniu 18 lat. Obecnie mężczyzna (od 1998 r.) może zawrzeć małżeństwo po ukończeniu 18. roku życia. W szczególnych przypadkach sąd może zezwolić kobiecie na zawarcie związku małżeńskiego od 16-tego do 18-tego roku życia, jeśli istnieją ku temu ważne powody. Poniżej 16 lat nie jest możliwe wydanie pozwolenia na zawarcie małżeństwa. Jeśli małżonkowie nie osiągnęli odpowiedniego wieku i bez zezwolenia zawarli związek małżeński, to mogą powoływać się na nieważność małżeństwa. Powodami do zawarcia małżeństwa mimo braku przepisanego wieku nie powinny być powody materialne. Powinny być to powody osobiste. W 90 % powodem jest ciąża. Nie jest przewidziane zezwolenie rodziców na zawarcie małżeństwa, ale rodzice mogą być uczestnikami postępowania. Sąd mimo sprzeciwu rodziców może wydać zezwolenie na zawarcie małżeństwa, jeśli uzna, że zachodzą ważne powody. Wnioskodawcą w postępowaniu o udzielenie zezwolenia na zawarcie małżeństwa jest osoba niepełnoletnia, która chce uzyskać to zezwolenie. Sąd udziela zezwolenia na zawarcie małżeństwa z konkretną osobą, która musi być wskazana w zezwoleniu. Jest to uregulowane w art. 561 Kodeksu Postępowania Cywilnego (KPC):

§ 1. Zezwolenia na zawarcie małżeństwa kobiecie nie mającej ukończonych lat osiemnastu udziela sąd opiekuńczy na jej wniosek. Postanowienie o udzieleniu zezwolenia staje się skuteczne z chwilą uprawomocnienia się i nie może być zmienione ani uchylone.
§ 2. Zezwolenia na zawarcie małżeństwa osobie dotkniętej chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym oraz osobom powinowatym w linii prostej udziela sąd na wniosek tych osób.
§ 3. W postanowieniu o udzieleniu zezwolenia wymienia się osobę, z którą małżeństwo ma być zawarte. Przed wydaniem postanowienia rozstrzygającego taki wniosek sąd wysłucha wnioskodawcę, osobę, z którą małżeństwo ma być zawarte, oraz w razie potrzeby osoby bliskie przyszłych małżonków. Gdy chodzi o udzielenie zezwolenia osobie dotkniętej chorobą psychiczną lub niedorozwojem umysłowym, sąd zasięgnie opinii biegłego lekarza, w miarę możności psychiatry.

Unieważnienia małżeństwa zawartego mimo braku odpowiedniego wieku może żądać każdy z małżonków, a także prokurator. Nie można żądać unieważnienia małżeństwa, jeśli małżonek przed wytoczeniem powództwa osiągnął przepisany wiek. Jeżeli kobieta zaszłą w ciążę, jej mąż nie może żądać unieważnienia małżeństwa z powodu braku przepisanego wieku.

Z unieważnieniem małżeństwa wiąże się pojęcie konwalidacji małżeństwa. Polega na tym, że nie można unieważnić małżeństwa zawartego z naruszeniem którejś przeszkody, jeżeli zaistnieją określone okoliczności wskazane przez ustawodawcę. Wówczas małżeństwo jest konwalidowane.

More to explorer