Co zrobić, kiedy parę dni po kupnie auta otrzymujemy pismo, iż samochód przez nas zakupiony jest zajęty przez komornika (dłużnikiem w tym przypadku jest sprzedający). Niestety, należy podjąć czynności prawne, aby komornik nie zabrał nam auta.
Przede wszystkim komornik powinien spełnić określone warunki i zadbać, aby dokonane zajęcie było oczywiste i łatwe do stwierdzenia dla wszystkich zainteresowanych osób. W tym przypadku pojazd powinien mieć umieszczone w widocznym miejscu znaki, iż został zajęty przez komornika. Jeśli oznaczeń nie było można domniemywać, że komornik nie dopełnił swych obowiązków lub dłużnik usunął oznaczenia.
Postępowanie egzekucyjne jest unormowane przepisami Kodeksu Postępowania Cywilnego. Warto dowiedzieć się, kiedy doszło do zajęcia samochodu. Auto przejmuje komornik z dniem podpisania protokołu.
Niestety to że dłużnik rozporządził w jakimś stopniu ruchomością (w naszym przypadku sprzedał nam auto) nie ma żadnego znaczenia dla dalszego postępowania egzekucyjnego:
Art. 848 k.p.c. zajęcie komornicze ma ten skutek, że rozporządzenie ruchomością dokonane po zajęciu nie ma wpływu na dalszy bieg postępowania, a postępowanie egzekucyjne z zajętej ruchomości może być prowadzone również przeciwko nabywcy. Przepis ten nie narusza przepisów o ochronie nabywcy w dobrej wierze.
Z powyższego wynika, iż postępowanie egzekucyjne może być prowadzone przeciwko nabywcy (czyli przeciwko nam). Mamy obowiązek zostać poinformowani przez komornika o stanie postępowania (§ 107 rozporządzenia w sprawie czynności komorników). Po wykonaniu tej czynności komornik czyni wzmiankę w aktach sprawy.
Zgodnie z art. 58 § 1 Kodeksu Cywilnego rozporządzanie przez dłużnika zajętą ruchomością jest bezwzględnie nieważne. W związku z tym, nabywca owej ruchomości (czyli my), nie nabywa prawa własności tej ruchomości, chyba że działał w dobrej wierze.
Art. 169 § 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
W dobrej wierze jesteśmy, gdy byliśmy w błędzie podczas kupowania samochodu, iż sprzedający jest właścicielem rzeczy lub osobą upoważnioną do sprzedaży cudzej rzeczy. W złej wierze jest ten, który świadomie zakupił samochód będący ruchomością podlegającą postępowaniu egzekucyjnemu lub wiedziałby o tym fakcie, gdyby dopełnił wymaganej w danych okolicznościach staranności.
Niestety zajęcie przez nas samochodu w dobrej wierze nie powoduje ustania skutków zajęcia komorniczego, nie powoduje także wstrzymania postępowania egzekucyjnego, które może być prowadzone również przeciwko nam (jako że jesteśmy nabywcami owej ruchomości).
Aby domagać się ochrony swych praw do zajętej ruchomości należy wytoczyć powództwo z art. 841 k.p.c. powołując się na nabycie samochodu w dobrej wierze, czyli aby być właścicielami zakupionego samochodu musimy udowodnić, że podczas transakcji nie wiedzieliśmy, że pojazd jest zajęty przez komornika. Zgodnie z art. 841 k.p.c. możemy żądać zwolnienia zajętego samochodu od egzekucji, gdyż naruszane są nasze prawa. Powództwo wnosimy w terminie miesiąca od dnia, w którym otrzymamy pismo komornika wzywające do przekazania mu zajętego pojazdu. Pismo kierujemy do sądu rzeczowo właściwego, w którego okręgu prowadzone jest postępowanie egzekucyjne. Od wniesienia przywództwa należy uiścić opłatę w wysokości 5% wartości zajętego pojazdu i dołączyć dowód wpłaty do pozwu. Pozew kierujemy przeciwko wierzycielowi, gdyż to on jest gospodarzem postępowania egzekucyjnego (komornik jest z nim związany tylko wnioskiem egzekucyjnym). Dane wierzyciela powinny być na zawiadomieniu od komornika o zajęciu zakupionego przez nas samochodu.
Poza opłatą za wpis sądowy od pozwu nie będziemy już zobowiązani finansowo. Jednakże, kiedy wierzyciel wyznaczy do sprawy swojego pełnomocnika, adwokata lub radcę prawnego w razie przegranej sprawy będziemy musieli zwrócić koszty wierzycielowi za zastępstwo procesowe.
Po przeprowadzeniu rozprawy sąd zdecyduje czy istnieją przesłanki do zwolnienia samochodu spod egzekucji lub zezwoli na dalsze prowadzenie egzekucji komornikowi, mimo iż własność pojazdu przeszła na nas (wtedy będziemy zobowiązani wydać samochód komornikowi, który w drodze licytacji sprzeda pojazd). W takim przypadku warto wystąpić z roszczeniem przeciwko sprzedawcy o naprawienie wyrządzonej nam krzywy.