Zasiłek pogrzebowy to świadczenie jednorazowe wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, którego celem jest zwrot kosztów związanych z pogrzebem. Zasiłek ten przysługuje w stałej wysokości 4000 zł, która jest jednakowa dla wszystkich obywateli.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie lub podmiotowi , które poniosły koszty pogrzebu, niezależnie od tego czy jest ona członkiem rodziny zmarłego, np gminie, powiatowi, domowi pomocy społecznej, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego. Choć jak praktyka pokazuje najczęściej zasiłek wypłacany jest osobom z kręgu rodziny zmarłego. W wypadku, gdy w kosztach partycypowały dwie lub więcej osób, zasiłek przysługuje proporcjonalnie do poniesionych wydatków.
Zasiłek pogrzebowy jest wypłacany w razie śmierci osoby, która:
- podlegała ubezpieczeniu emerytalnemu,
- pobierała emeryturę lub rentę,
- w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, ale spełniała warunki do jej uzyskania
- pobierała zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub zasiłek macierzyński,
Ponadto zasiłek pogrzebowy przysługuje członkowi rodziny osoby wymienionej w punkcie 1 i 2. Do członków rodziny, o których mowa powyżej zalicza się:
- dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,
- przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej,
- wnuki i rodzeństwo,
- małżonek,
- rodzice, a także ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające.
Wniosek składa się w terminie 12 miesięcy od dnia zgonu we właściwym oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku niedochowania terminu świadczenie przepada.
Wypłacenie zasiłku następuje po złożeniu wymaganych prawem dokumentów:
- wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego ( druk ZUS Z-12 ), wnioski takie dostępne są w oddziałach ZUS),
- skrócony odpis aktu zgonu,
- oryginały rachunków za koszty pogrzebowe,
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo.
W przypadku kiedy pogrzeb był zorganizowany ze środków państwowych, organizacji politycznej lub społecznej, wymagane jest zaświadczenie właściwego organu administracji państwowej lub organizacji, które potwierdza pokrycie kosztów pogrzebu oraz kosztów poniesionych przez podmiot występujący z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy.