Celem zastawu jest zabezpieczenie wierzytelności. Jest to jeden tzw. ograniczonych praw rzeczowych.
Wierzyciela którego wierzytelność została zabezpieczona zastawem nazywa się zastawnikiem, natomiast właściciela, który obciążył swoją rzecz – zastawcą.
Zastaw może być ustanowiony jedynie na rzeczach ruchomych, a także na niektórych prawach zbywalnych (np. akcje, obligacje).
Ustanowienie zastawu powoduje powstanie więzi łączącej go z wierzytelnością. Zaspokojenie wierzyciela powoduje, że zastaw upada. W przypadku, gdy wierzyciel nie zostaje zaspokojony przez dłużnika, wierzyciel na prawo do sprzedaży rzeczy objętej zastawem i zaspokojenia się z uzyskanej sumy.
Zastaw można ustanowić w celu zabezpieczenia wierzytelności istniejącej, przyszłej lub warunkowej. Przykładem wierzytelności przyszłej może być zastaw bankowy.