Nie wszyscy konsumenci są świadomi tego, że mają prawo do szeregu uprawnień w przypadku, gdy kupiona przez nich rzecz ma wady fizyczne, nawet jeśli rzecz nie jest objęta gwarancją udzieloną przez sprzedawcę. Oprócz prawa do reklamacji konsumenci mogą prawo do gwarancji albo rękojmi.
Pojęcia te są bardzo często mylone przez konsumentów. Gwarancja to dodatkowe uprawnienie konsumenta od sprzedawcy, ale najczęściej od producenta towaru. Gwarancja ma służyć zapewnieniu właściwej jakości towaru sprzedanego. Z reguły gwarancja uprawnia nabywców do żądania usunięcia wady rzeczy bądź dostarczenia towaru bez wad. Jednakże, co ważne: zakres uprawnień z tytułu gwarancji zależy każdorazowo od postanowień sprzedawcy czy też producenta. Z istoty gwarancji wynika, że zapewnia ona zdatność rzeczy do normalnego użytku. Tak więc wadliwość towaru wskazuje na brak lub też zmniejszenie cech użytkowych, jakie rzecz powinna mieć (zgodnie z normami oczekiwaniami).
Gwarancja jest więc dobrowolna – przedsiębiorca/producent może udzielić gwarancji, ale nie musi. Podstawę do tego stanowi oświadczenie (np. „warunki gwarancji”) sprzedawcy bądź producenta , które otrzymujemy w chwili kupna towaru. Ten dokument gwarancyjny – określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego oraz zasady gwarancji.
Z koleji rękojmia jest odpowiedzialnością bezwzględną, gwarantowaną każdemu nabywcy przez przepisy Kodeksu Cywilnego (art. 556 i nast.). i „ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej”.
Jakiekolwiek ograniczenia bądź wyłączenia odpowiedzialności z tytułu rękojmi są po prostu zakazane. Odpowiedzialność ta obejmuje te wady, które istniały w chwili wydania rzeczy bądź w chwili zawarcia umowy sprzedaży, którą chcemy kupić.
Kupujący traci wszelkie uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, jeśli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie towaru w ciągu miesiąca od jej wykrycia. Uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku, a jeśli chodzi o wady budynku – to po upływie lat trzech, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana.
Ponadto bardzo ważne okazuje się zapoznanie z warunkami gwarancji i porównanie ofert wśród sprzedawców czy producentów. Kupujmy z głową!