Od 21 stycznia 2013 r. zaczęła obowiązywać większość przepisów zmiany ustawy – Prawo Telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw z dnia 16 listopada 2012 r. (Dz.U.2012, poz. 1445). Zmiana w zakresie jej regulacji wdraża do polskiego porządku prawnego szereg dyrektyw Unii Europejskiej (w tym m.in. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 136 z dnia 25 listopada 2009 r., zmieniającą dyrektywę 2002/22/WE w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników) oraz dokonuje wykonania rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1211/2009 i 531/2012. Znowelizowana ustawa m.in.: implementuje przepisy unijne oraz uwzględnia postanowienia wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie zakazu uzależniania zawarcia umowy dotyczącej korzystania z jednej usługi (np. telefonu) od zamówienia innych usług (np. telewizji kablowej czy Internetu). Przewiduje rozwiązania zwiększające uprawnienia abonentów i użytkowników, optymalizuje obowiązki przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz usprawnia regulacje rynku telekomunikacyjnego. Zgodnie z ustawą umowy, regulaminy i cenniki będą musiały mieć jasną, zrozumiałą i dostępną formę.
Klient powinien mieć pełne rozeznanie w zakresie usług, które oferuje mu przedsiębiorca telekomunikacyjny. Ustawa wprowadza też możliwość zawarcia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych w formie elektronicznej, za pomocą formularza dostępnego na stronie internetowej dostawcy. Dzięki tym zmianom będzie możliwe nie tylko zawarcie umowy bez wychodzenia z domu, ale także dokładne zapoznanie się z proponowanymi warunkami i podjęcie świadomej decyzji. Ponadto nowe przepisy mają chronić abonentów przed obniżaniem poziomu świadczonych usług przez dostawców Internetu. Nowelizacja nakłada także na wszystkich dostawców publicznie dostępnych usług telefonicznych obowiązek zapewnienia udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Ustawa przewiduje ponadto, że tzw. czas retencji danych przez operatorów ruchomej publicznej sieci telekomunikacyjnej będzie wynosił 12 miesięcy.
Dla dostawców usług, szczególne znaczenie ma przepis przejściowy ustawy nowelizującej tj. art. 13 ust. 1, zgodnie z którym dostawcy usług telekomunikacyjnych zobowiązani są do dostosowania warunków umów, w tym określonych w regulaminie świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych lub w cenniku usług telekomunikacyjnych, do przepisów ustawy nowelizującej w terminie 5 miesięcy od dnia jej wejścia w życie, czyli w praktyce do 21 czerwca 2013 roku, przy czym z uwagi na określone przepisami ustawy procedury zmiany warunków umów, o zmianach abonenci powinni zostać w sposób należyty poinformowani co najmniej na miesiąc przed ich wprowadzeniem w życie (zatem w praktyce do 21 maja 2013 roku).
Zmiana nakłada na operatorów telekomunikacyjnych kilka nowych obowiązków (w tym np. konieczność prowadzenia rejestru naruszeń danych osobowych), wprowadza także nowe uregulowania w zakresie relacji dostawca usług – abonent, oraz modyfikuje przepisy dotyczące obowiązkowych elementów umowy (także regulaminu) o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Spośród najistotniejszych zmian, dotyczących obowiązków dostawcy usług i więzi zobowiązaniowej abonenta z dostawcą usług zmiana wprowadza:
a) możliwość zawierania umów w formie elektronicznej za pomocą elektronicznego formularza, umieszczonego na stronie internetowej dostawcy usług;
b) zakaz zawierania umów z konsumentami na okres dłuższy niż 24 miesiące, przy czym ograniczenie to dotyczy wyłącznie umów zawieranych pierwszy raz z danym klientem. Zgodnie ze zmianą wprowadzenie maksymalnego okresu obowiązywania takich umów nie będzie dotyczyło tych, które zostały zawarte przed wejściem w życie zmiany, czyli przed 21 stycznia 2013 roku;
c) obowiązek oferowania przez dostawców usług użytkownikom końcowym umów na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy;
d) obowiązek publikacji regulaminu świadczenia usług na stronie internetowej dostawcy usług;
e) modyfikację zapisu dotyczącego roszczenia o zwrot ulg – roszczenie o zwrot ulg nie będzie przysługiwać dostawcy w przypadku rozwiązania przez konsumenta umowy przed rozpoczęciem świadczenia usług, chyba że przedmiotem ulg będzie telekomunikacyjne urządzenie końcowe;
f) obowiązek informowania Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE), na jego żądanie, o stosowanej metodzie pomiaru, jeśli świadcząc usługę dostępu do sieci Internet dostawca podaje do publicznej wiadomości, w szczególności w materiałach informacyjnych lub promocyjnych lub w umowie, prędkość transmisji;
g) skrócenie okresu w zakresie retencji danych – zmiana skraca obowiązek przechowywania danych do 12, a nie jak poprzednio 24 miesięcy.
Nowelizacja uwzględnia powołanie nowego Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC). Zgodnie z ustawą jeżeli rozstrzygnięcia – m.in. w sprawach nałożenia, zniesienia, utrzymania lub zmiany obowiązków regulacyjnych w stosunku do przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji lub nieposiadającego takiej pozycji, mogą mieć wpływ na stosunki handlowe między państwami członkowskimi, Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, niezwłocznie po zakończeniu postępowania konsultacyjnego i rozpatrzeniu stanowisk uczestników tego postępowania, będzie rozpoczynał postępowanie konsolidacyjne, przesyłając Komisji Europejskiej – i właśnie Organowi Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej – oraz organom regulacyjnym innych państw członkowskich projekty rozstrzygnięć wraz z ich uzasadnieniem.
Zmiana wprowadza zmiany do kilku innych ustaw m.in. do Kodeksu Postępowania Cywilnego (wstrzymanie wykonania decyzji przez UKE tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach), do ustawy o drogach publicznych (małe zmiany), o świadczeniu usług drogą elektroniczną (zakazane jest teraz przesyłanie niezamówionej informacji handlowej, a już tylko dla osób fizycznych, dla osób prawnych w związku z tym nie ma zakazu), o swobodzie działalności gospodarczej (usunięto zapis, że działalność polegająca na świadczeniu usług telekomunikacyjnych jest działalnością regulowaną i wymaga zezwolenia), o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (zmiany w związku ze zmianą).
Niektóre przepisy wchodzą w życie dopiero 22 marca 2013 r., niektóre 22 czerwca 2013 r. (także 22 grudnia 2013 r.), niektóre weszły już w życie 1 stycznia 2013 r. (pisaliśmy o tym), a dwa z przepisów wchodzą dopiero 1 stycznia 2015 r. w życie.
Łukasz Mizera – radca prawny
Źródło: www.prezydent.pl, www.sejm.gov.pl, www.kike.pl