Czym są autorskie prawa majątkowe?

Share on facebook
Facebook
Share on google
Google+
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn

Autorskie prawa majątkowe to uprawnienia, które mogą mieć wartość ekonomiczną. Zostały ukształtowane na wzór prawa własności. Oznacza to, że są bezwzględne i skuteczne wobec wszystkich. Bezwzględność polega na wyłącznym uprawnieniu do korzystania z dzieła lub rozporządzaniu nim. Osoby trzecie, chcąc korzystać z utworu, muszą uzyskać zezwolenie, np. twórcy lub jego następcy. Skuteczność wobec wszystkich oznacza, że uprawniony z tytułu majątkowego prawa autorskiego może żądać od wszystkich osób przestrzegania jego praw, a osoby te są zobowiązane do powstrzymania się od jego naruszenia.

Autorskie prawa majątkowe tym różnią się od praw osobistych, że są w pewien sposób ograniczone, a także tym, że jest możliwość cywilnoprawnego obrotu nimi.

Art. 17 prawa autorskiego stanowi, że jeśli z ustawy nie wynika nic innego, twórcy przysługuje prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. W przeciwieństwie do praw osobistych jest to wyczerpujące wyliczenie uprawnień. Na podstawie tego przepisu prawami majątkowymi są:

  • prawo do korzystania z utworu,
  • prawo do rozporządzania utworem,
  • prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu, które jest uzupełnieniem prawa do korzystania z niego.

Rozszerzenie zamkniętego katalogu praw majątkowych stanowi pojęcie pól eksploatacji. Oznacza ono zakres korzystania z utworu w określony sposób. Zakres ten został wyszczególniony w art. 50 pr. aut., który dzieli sposoby korzystania z utworu na trzy kategorie:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie,
  • obrót oryginałem albo egzemplarzem,
  • rozpowszechnianie utworu w inny sposób niż wprowadzenie do obrotu.

Utrwalenie utworu oznacza sporządzenie pierwszego nośnika materialnego zawierającego ów utwór. Zwielokrotnianie to wykonanie kolejnych egzemplarzy na podstawie istniejącego nośnika. Chodzi w szczególności o wytworzenie techniką drukarską czy reprograficzną (np. przez tworzenie kserokopii czy mikrofilmów) zapisu magnetycznego oraz zapisu cyfrowego.

Obrót oryginałem lub egzemplarzem utworu stanowi w szczególności wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy.

Majątkowe prawa autorskie mogą wchodzić w skład przedsiębiorstwa, a także mogą być wniesione do spółek tytułem wkładów.

More to explorer