Zawód o którym mało kto słyszał, brzmi tajemniczo… pytanie- czym się zajmuje aktuariusz?
Aktuariusz jest profesjonalistą w dziedzinie matematyki finansowej i ubezpieczeniowej. Zatrudniany jest głównie przez firmy ubezpieczeniowe. Stosując metody rachunku prawdopodobieństwa i statystyki, oblicza ryzyko wypadków losowych i wysokość związanych z tym składek ubezpieczeniowych, ustala wielkość tzw. rezerw finansowych oraz konstruuje tablice wymieralności.
Aktuariusz posiada wiedzę m.in. z zakresu rachunku prawdopodobieństwa, matematyki finansowej, statystki, teorii ryzyka, demografii oraz rachunkowości ubezpieczeniowej.
Podstawowym, lecz nie jedynym, miejscem pracy aktuariusza jest firma ubezpieczeniowa. Aktuariusze zatrudniani są wszędzie tam gdzie potrzebni są specjaliści od oceny ryzyka, głównie w instytucjach finansowych.
Do zadań aktuariusza należy:
- Ustalanie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
- Kontrolowanie aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
- Wyliczanie marginesu wypłacalności
- Ustalenie wartości składników zaliczanych do środków własnych
Aktuariusze zajmują się ponadto:
- Wyceną produktów ubezpieczeniowych – kalkulacją składki, profilu zyskowności oraz ustalaniem szczegółowych parametrów.
- Kalkulacją ryzyka: ubezpieczeniowego (związanego ze zobowiązaniami ubezpieczeniowymi wobec klientów oraz kosztami ich obsługi); rynkowego (związanego z rynkiem papierów wartościowych oraz wysokością stóp procentowych); kredytowego (związanego z kondycją finansową kontrahentów) oraz operacyjnego.
- Ustalaniem i kontrolą polityki dopasowania aktywów i zobowiązań.
Innym miejscem pracy aktuariuszy są instytucje zarządzające planami emerytalnymi. Aktuariusz kontroluje i ustala aktywa planu, tak aby wystarczały na pokrycie zobowiązań, określa roczne i wieloletnie koszty planu oraz właściwą wysokość składki.
Aktuariusze zajmują się także wyceną rezerw pracowniczych wynikających z przepisów Kodeksu Pracy oraz wewnętrznych regulaminów. Wycena rezerw obejmuje w szczególności zobowiązania takie jak:
- odprawy emerytalne,
- odprawy rentowe,
- nagrody jubileuszowe,
- oraz inne świadczenia pracownicze (np. odprawy pośmiertne, deputaty węglowe).
Aby zostać aktuariuszem w Polsce należy:
- ukończyć studia wyższe
- zdać egzamin aktuarialny
- przez okres co najmniej 2 lat wykonywać czynności z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki pod kierunkiem aktuariusza.
Ponadto, osoba wpisana do rejestru aktuariuszy powinna posiadać pełną zdolność do czynności prawnych, korzystać z pełni praw publicznych oraz nie może być prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przestępstwo przeciwko mieniu lub za przestępstwo skarbowe.
Egzamin aktuarialny przeprowadzany jest co najmniej 2 razy w roku i składa się z czterech części:
- Matematyka finansowa
- Matematyka ubezpieczeń na życie
- Matematyka pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych
- Prawdopodobieństwo i statystyka.