Dyskryminacją nazywamy traktowanie podmiotów o podobnych lub tych samych cechach w różny sposób na podstawie pozaprawnej pobudki lub motywacji, która w odczuciu społecznym jest traktowana jako naganna. Odmienne traktowanie może polegać na pozbawieniu poszczególnych praw osób lub grup społecznych, etnicznych, politycznych, jak również na ich prześladowaniu. Źródłem zakazu dyskryminacji jest Konstytucja RP, umowy międzynarodowe i inne akty prawne, w tym szczególnie te rangi ustawowej np. Kodeks pracy.
Na gruncie przepisów Konstytucji można wskazać art.32, w którym została wyrażona zasada równego traktowania wszystkich przez władzę publiczne, a także został podkreślony fakt, że wszyscy wobec prawa są równi, a nikt nie może być dyskryminowany z jakiejkolwiek przyczyny nie tylko w życiu politycznym, ale także gospodarczym czy społecznym. Istotą tego przepisu jest niedopuszczenie do wprowadzenia ograniczeń do identycznego traktowania obywateli. Należy podkreślić, że od tej zasady nie przewidziano żadnych wyjątków. Istotną gwarancją przestrzegania tego zakazu są inne przepisy konstytucyjne, takie jak równość kobiet i mężczyzn wyrażona w art. 33 Konstytucji, czy art. 60 w myśl którego obywatele mają równy dostęp do służby publicznej.
Dyskryminacja wyznaniowa jest zamachem na podstawowe prawo człowieka jakim jest wolność sumienia i wyznania, utrwalone w Konstytucji, w umowach międzynarodowych i w najważniejszych aktach prawnych rangi ustawowej. Wolność sumienia i religii polega na możliwości zarówno wyboru przekonań w sposób swobodny i niezależny od osób trzecich, jak również na prezentowaniu tego publicznie lub prywatnie. Oznacza to w szczególności wolność do praktyk religijnych, prawo do tworzenia zrzeszeń i wspólnot religijnych, jak również prawo do zmiany wyznania. Charakterystyka tego rodzaju wolności znajduje odzwierciedlenie w przepisach konstytucyjnych, głównie na gruncie art. 53. Został tam wyszczególniony zbiór praw składających się na wolność religijną takich jak prawo do modlitwy, do posiadania miejsc kultu i świątyń w zależności od zapotrzebowania wspólnoty wierzących czy prawo do nauczania religii, jeśli związek wyznaniowy spełni odpowiednie przesłanki i nie naruszy wolności sumienia i religii osób trzecich. Tak rozumiana wolność może być ograniczona tylko w bardzo szczególnych sytuacjach ochrony bezpieczeństwa państwa, zdrowia, moralności, porządku publicznego lub wolności innych osób. Ograniczenie może nastąpić tylko w drodze ustawy, natomiast nikomu władza publiczna nie może nakazać ujawnienia swojego światopoglądu, wyznania czy przekonań. Ten ostatni przepis ma zagwarantować na poziomie Konstytucji zakaz dyskryminacji właśnie ze względu na wyznanie.
Prawo do wolności wyznania zostało wyrażone również w licznych aktach międzynarodowych . W art. 18 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, w art. 9 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka zostały ujęte zasady w treści zbliżonej do uregulowań Konstytucji RP. Międzynarodowy Pakt Praw Publicznych i Obywatelskich w art. 18 podkreśla ponadto, że nikt nie może być poddany przymusowi, który stanowiłby zamach na wolność posiadania i przyjmowania wyznania. W połączeniu z zakazem dyskryminacji występujących na mocy tych aktów prawnych istnieje również na gruncie międzynarodowym gwarancja przestrzegania zakazu dyskryminacji ze względu na przynależność wyznaniową. W Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka art. 2 podkreśla każdy człowiek posiada prawa i wolności zawarte w Deklaracji bez względu na jakąkolwiek przyczynę, a więc także zakaz dyskryminacji ze względu na wyznanie.
W aktach prawnych rangi ustawowej zakaz dyskryminacji ze względu na wyznanie można znaleźć w Kodeksie Pracy, w jednej z formie zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu. Zgodnie z art. 113 niedopuszczalna jest dyskryminacja w zatrudnieniu, niezależnie od tego czy ma charakter pośredni lub bezpośredni ze względu między innymi na wyznanie. Art. 183a wskazuje ponadto, że wszyscy pracownicy powinni być traktowani równo w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, zatrudnienia oraz świadczeń pracowniczych, bez względu również na wyznanie i niezależnie od wymiaru pracy i rodzaju zatrudnienia. Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu ma prawo do odszkodowania zgodnie z art. 183d. Na gruncie przepisów Kodeksu karnego ograniczanie człowieka w przysługujących mu prawach ze względu na przynależność wyznaniową lub bezwyznaniowość jest występkiem, zagrożonym grzywną, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 194 k.k.). Przeszkadzanie w publicznym wykonywaniu aktu religijnego jak i obraza uczuć religijnych traktowane są w kodeksie karnym podobnie.