Funkcje izb lekarskich

Funkcje oraz zadania izb lekarskich są enumeratywnie wymienione w Ustawie o Izbach lekarskich z dnia 17 maja 1989 z późn. zm. Naczelna Izba Lekarska oraz okręgowe izby lekarskie są jednostkami organizacyjnymi samorządu lekarzy i lekarzy dentystów, które posiadają osobowość prawną. Tak więc izby lekarskie tworzą: samorząd lekarski i lekarzy dentystów. Do zadań samorządu lekarskiego określonych w ustawie należą m.in. : „kontrola i nadzór nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu lekarza, ustanawianie i dbanie o przestrzeganie zasad etyki i deontologii zawodowej, reprezentowanie i ochrona zawodu lekarza, integracja środowiska lekarskiego, zajmowanie stanowiska w sprawach stanu zdrowotności społeczeństwa, polityki zdrowotnej państwa oraz organizacji ochrony zdrowia, współpraca z towarzystwami naukowymi, szkołami wyższymi i jednostkami badawczo-rozwojowymi w kraju i za granicą, prowadzenie instytucji samopomocowych i innych form pomocy materialnej dla lekarzy i ich rodzin, zarządzanie majątkiem i działalnością gospodarczą izb lekarskich, wykonywanie innych zadań określonych odrębnymi przepisami.”
Powyższe funkcje są sprawowane poprzez: przyznawanie prawa do wykonywania zawodu lekarza a także prowadzenie rejestru lekarzy. Samorząd lekarzy negocjuje warunki pracy i płac, orzeka o niezdolności do wykonywania zawodu lekarza, zawiesza i pozbawia lub ogranicza prawa do wykonywania zawodu, współpracuje w zakresie doskonalenia zawodowego lekarzy, przewodniczy konkursom na stanowisko ordynatora, uczestniczy w konkursach na stanowiska kierownicze w służbie zdrowia, opiniuje projekty ustaw z zakresu ochrony zdrowia, zawodu lekarza, albo podejmuje kroki do ich wydania. Ponadto samorząd lekarzy udziela opinii dotyczących kształcenia przed i podyplomowego lekarzy oraz osób wykonujących inne zawody medyczne, prowadzi badania z zakresu ochrony zdrowia i wykonywania zawodu lekarza, sprawuje sądownictwo lekarskie i polubowne, chroni interesy indywidualne i zbiorowe lekarzy, współpracuje z organami administracji publicznej jak również związkami zawodowymi, organizacjami politycznymi i innymi w celu ochrony zdrowia oraz określania warunków wykonywania pełnienia zawodu lekarza. Samorządy lekarzy kwalifikują do pracy lekarzy posiadających obywatelstwo państw UE, chcących wykonywać zawód lekarza na terenie RP.
Do organów okręgowej izby lekarskiej należą: okręgowy zjazd lekarzy, okręgowa rada lekarska, okręgowa komisja rewizyjna, okręgowy sąd lekarski, okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej. Najwyższą władzę w okręgowej izbie lekarskiej sprawuje okręgowy zjazd lekarzy. W zakresie jego działań jest m.in. przyznawanie prawa wykonywania zawodu lekarza, lekarza stomatologa bądź ograniczenie prawa wykonywania zawodu lekarza, lekarza stomatologa, prowadzenie okręgowych rejestrów lekarzy czy sporządzanie sprawozdań z wykonania budżetu. Najwyższą władzą samorządu lekarzy jest z kolei Krajowy Zjazd Lekarzy. Jednak w okresie między Krajowymi Zjazdami Lekarzy to Naczelna Rada Lekarska kieruje działalnością samorządu lekarzy poprzez m. In. koordynowanie i nadzór działalności okręgowych rad lekarskich, rozpatrywanie odwołań od uchwał okręgowych rad lekarskich jak i również uchylanie uchwał okręgowych rad lekarskich sprzecznych z prawem lub uchwałami i regulaminami wydanymi na podstawie ustawy.