Kara ograniczenia wolności jest drugą z kolei wymienioną karą w kodeksie karnym. Jest to kara o charakterze nieizolacyjna, wymierzana jest najczęściej za drobne występki. Stanowi ona alternatywę dla krótkoterminowej kary pozbawienia wolności. Jej dużą zaletą jest to, że sprawca nie trafia do zakładu karnego, gdzie mógłby ulec demoralizacji. Realną dolegliwością dla sprawcy jest obowiązek pracy lub też potrącanie części wynagrodzenia za pracę. Kara ograniczenia wolności wymierzana jest w miesiącach i zgodnie z kodeksem karnym może trwać od miesiąca do 12 miesięcy.
Zakaz zmiany miejsca pobytu
Skazany na karę ograniczenia wolności objęty został zakazem zmiany miejsca stałego pobytu, bez wiedzy oraz zgody sądu. Sąd może zezwolić skazanemu na opuszczenie i zmianę miejsca pobytu.
Praca nieodpłatna
Skazany obowiązany jest wykonywać nieodpłatnie, kontrolowaną pracę na cele społeczne.
Wykonuje się ją w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej, w instytucji lub organizacji charytatywnej lub na rzecz społeczności lokalnej, co ustala zgodnie z kodeksem karnym wykonawczym zawodowy kurator sądowy po uprzednim wysłuchaniu skazanego Praca ta wykonywana jest w wymiarze od 20 do 40 godzin w miesiącu. O dokładnej ilości godzin wykonywanej pracy decyduje sąd w wyroku skazującym.
Alternatywnym rozwiązaniem dla pracy na cele społeczne są potrącenia z wynagrodzenia. W sytuacji gdy skazanym jest osoba zatrudniona na etacie sąd może nie zastosować przymusu pracy na cele społeczne. Sąd może orzec zamiast nieodpłatnej pracy potrącenia z wynagrodzenia. Potrącenia mogą stanowić od 10 do 25 % wynagrodzenia w stosunku miesięcznym. W ten sposób pozyskane środki przeinaczane są na cel społeczny wskazany przez sąd. W przypadku ustanowienia potrącenia z wynagrodzenia skazany nie może okresie odbywania kary bez zgody sądu rozwiązać umowy o pracę.
Skazany ma w trakcie odbywania kary obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących jej przebiegu. Na gruncie obowiązujących przepisów nie ma obowiązku oddawania skazanego pod dozór kuratora.
Wykonanie kary ograniczenia wolności możne zostać przez sąd warunkowo zawieszone na okres od 1 do 3 lat. Sąd może nałożyć na skazanego w takim przypadku obowiązek informowania o przebiegu okresu próby, w tym celu, zarówno sąd, jak i zawodowy kurator sądowy, który organizuje i kontroluje wykonanie kary ograniczenia wolności mogą wzywać skazanego do osobistego stawiennictwa
Sąd może nałożyć na skazanego także inne obowiązki, w postaci obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby, przeproszenia pokrzywdzonego, powstrzymywania się od nadużywania alkoholu lub używania środków odurzających, naprawienia szkody lub uiszczenia świadczenia pieniężnego,
wykonywania pracy zarobkowej, do nauki lub przygotowania się do zawodu, powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, innego stosownego postępowania w okresie próby, jeżeli może to zapobiec popełnieniu ponownie przestępstwa.
