Metoda kasowa została zastrzeżona przez ustawodawcę dla grupy podmiotów gospodarczych sklasyfikowanych jako „mali podatnicy”. Jest to sposób rozliczenia podatku od towarów i usług
Zgodnie z art. 2 pkt. 25 ustawy o VAT poprzez małego podatnika należy rozumieć podatnika:
u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) w poprzednim roku podatkowym, nie przekroczyła wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro;
który prowadzi przedsiębiorstwo maklerskie, zarządza funduszami powierniczymi, jest agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi nie przekroczyła (wraz z kwotą podatku) w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro.
Przeliczania kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.
Podatnik, chcąc skorzystać z metody kasowej musi powiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego do końca miesiąca poprzedzającego okres, w którym zamierza się tą metodą rozliczać. Czyni to składając formularz VAT-R. Podatnicy którzy wybrali metodę kasową, rozliczają się w systemie kwartalnym dlatego też informację o wyborze metody mają obowiązek złożyć do ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego rozpoczęcie nowego kwartału. Wybór metody kasowej uniemożliwia podatnikowi rezygnację z tej metody przez okres 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych.
Podatnik obowiązany jest zrezygnować z metody kasowej w sytuacji gdy jego obroty przekroczą jeden z podanych limitów, tj. 1 200 000,00 lub 45 000 euro – w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Przetoczenie tych limitów skutkuje tym, że w następnym miesiącu po zakończeniu kwartału, podatnik traci prawo do rozliczania się w ramach metody kasowej. Podatnik jest zobowiązany wówczas przejść do rozliczania się z podatku VAT na zasadach ogólnych.
Metoda kasowa daje podatnikowi możliwość przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT, a co za tym idzie przesunięty zostaje termin odprowadzenia podatku VAT.
U podatnika, który rozlicza się metodą kasową, obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania całości lub części należności, ale nie później niż 90-tego dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usług.
Jeśli mały podatnik zdecyduje się na rozliczanie za pomocą metody kasowej, zobowiązany jest do składania deklaracji za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Podatnicy składają do urzędu skarbowego deklarację VAT 7K.