Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (dalej PGL LP) jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawne, działającą na terenie Polski. Podstawowym dokumentem dla PGL LP jest ustawa o lasach z 28 września 1991 r. (dalej u.o.l.) Określa ona zasady prowadzenia gospodarki leśnej zarówno przez LP, jak i w lasach innych własności. Strukturę organizacji precyzuje jej statut, wydany Zarządzeniem Ministra Środowiska z 1994 r. Lasami Państwowymi kieruje Dyrektor Generalny Lasów Państwowych.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.o.l., Lasy Państwowe zarządzają lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa. W ramach sprawowanego zarządu Lasy Państwowe prowadzą gospodarkę leśną, gospodarują gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także prowadzą ewidencję majątku Skarbu Państwa oraz ustalają jego wartość.
Przez gospodarkę leśną rozumie się działalność leśną w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania – z wyjątkiem skupu – drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizację pozaprodukcyjnych funkcji lasu. Nadzór nad gospodarką leśną sprawują:
1) minister właściwy do spraw środowiska – w lasach stanowiących własność Skarbu Państwa,
2) starosta oraz w zakresie określonym w ustawie wojewoda – w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa.
W celu realizacji gospodarki leśnej Lasy Państwowe obowiązane są w szczególności do:
1) inicjowania, koordynowania i prowadzenia okresowej oceny stanu lasów i zasobów leśnych oraz prognozowania zmian w ekosystemach leśnych,
2) sporządzania okresowych wielkoobszarowych inwentaryzacji stanu lasów oraz aktualizacji stanu zasobów leśnych,
3) prowadzenia banku danych o zasobach leśnych i stanie lasów.
Sprzedaż lasów, gruntów i innych nieruchomości Skarbu Państwa znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych, może następować w przypadkach:
1) zbywania udziałów lasów stanowiących własność Skarbu Państwa we współwłasnościach,
2) regulacji granicy polno-leśnej,
3) stwierdzenia przez nadleśniczego nieprzydatności gruntów, budynków i budowli na potrzeby gospodarki leśnej,
4) zmiany przeznaczenia na cele nieleśne i nierolnicze,
5) podyktowanych ważnymi względami gospodarczymi lub społecznymi, o ile nie narusza to interesu Skarbu Państwa.
Stosownie do treści art. 50 u.o.l., Lasy Państwowe prowadzą działalność na zasadzie samodzielności finansowej i pokrywają koszty działalności z własnych przychodów. Lasy Państwowe otrzymują dotacje celowe z budżetu państwa na zadania zlecone przez administrację rządową. Lasy Państwowe w swoich działaniach podkreślają konieczność trwałego zachowaniu lasu i ciągłości jego wielofunkcyjnego użytkowanie przez obecne i przyszłe pokolenia.