Podatek od spadków i darowizn, czyli opodatkowane nabycie rzeczy lub praw majątkowych.
Kilka uwag natury historycznej żeby zrozumieć dlaczego tak jest jak jest. Tekst jednolity ustawy o podatku od spadków i darowizn z 1983 r. pochodzi z 2009 r.
Skąd się wziął ten podatek ? Wiadomo, że zdarzenia najbardziej spektakularne są dla organu podatkowego zdarzeniami najbardziej opłacalnymi jak i dla państwa, które decyduje się na ich opodatkowanie. W stosunkach rodzinnych albo szerzej międzyludzkich wiele się zawsze dzieje i bardzo często ten podatek był i jest odbierany nawet dzisiaj jako druga krzywda ze strony losu oraz państwa, które w imieniu losu interesuje się podatnikiem. W sytuacji kiedy osoby najbliższe chcą siebie obdarować albo zdarzy się ta najtragiczniejsza rzecz, że ktoś umrze, to wówczas to zdarzenie staje się jeszcze przedmiotem zainteresowania organu podatkowego i podatnik jest zobowiązany do ujawnienia tego co w drodze spadku lub darowizny nabył.
Często jest tak, zwłaszcza jeżeli chodzi o spadkobranie, że pozostaje przy życiu osoba, która najbardziej przyczyniła się do powstania składników majątkowych, ponieważ ta druga osoba przykładowo prowadziła tylko dom i nie osiągała dochodów. Ta osoba, która pozostaje przy życiu czuje się właścicielem określonych składników majątkowych, ale jeżeli nie ma stosownych dokumentów potwierdzających, że nabycie nastąpiło wprawdzie w czasie trwania związku małżeńskiego lub partnerskiego, ale tylko z jej zasobów finansowych,to czuje się pokrzywdzona bo okazuje się, że tak właściwie to nic nie było jej, i wszystkie te przedmioty podlegają opodatkowaniu.
Trzeba pamiętać, że to nie jest podatek, który istnieje tylko w naszym systemie prawnym. To było przedmiotem zainteresowania od zamierzchłych dziejów, od kiedy pojawił się człowiek, to wokół niego krążył podatek. Zainteresowanie ustawodawcy szło w tym kierunku, żeby także i to nieodpłatne nabycie w drodze spadku i darowizny poddać opodatkowaniu. Dlatego podatnicy robili często takie kalkulacje czy bardziej opłaca się zawrzeć fikcyjną umowę pożyczki, zamiany czy właśnie wejść w posiadanie w drodze darowizny.
