Postępowanie egzekucyjne przeprowadzane przez ZUS

Share on facebook
Facebook
Share on google
Google+
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn

Wszelkie zobowiązania wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ( w tym kary za niepłacenie w terminie składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, itp.) podlegają przymusowemu uiszczeniu. Dlatego zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należności z tytułu składek, odsetek za zwłokę, kosztów egzekucyjnych, opłaty dodatkowej oraz opłaty prolongacyjnej podlegają postępowaniu egzekucyjnemu w administracji lub egzekucji sądowej.

Egzekucja należności z tytułu składek może być prowadzona przez:

  • dyrektora oddziału ZUS lub naczelnika Urzędu Skarbowego,
  • komornika sądowego.

      Należy tutaj zaznaczyć dość istotną kwestie dla płatników, otóż zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym, ZUS jest zwolniony z obowiązku wysyłania upomnienia do dłużnika przed rozpoczęciem czynności egzekucyjnych. Jednak kiedy ZUS będzie zamierzał wyegzekwować należności , które powstały na podstawie wydania decyzji administracyjnych, będzie zobowiązany do doręczenia upomnienia.
W ramach egzekucji własnej ZUS ma prawo egzekwować należności z tytułu składek między innymi z wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych czy np. z rachunków bankowych. Jeżeli egzekucja własna okaże się nieskuteczna – dyrektor oddziału ZUS, jako organ egzekucyjny, przekazuje dalsze prowadzenie postępowania egzekucyjnego naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego. Naczelnik urzędu, prowadząc egzekucję, ma do dyspozycji wszelkie możliwe środki egzekucyjne, przewidziane dla postępowania egzekucyjnego w administracji.
ZUS umarza w całości lub w części składki, a wraz z nimi odsetki za zwłokę, opłatę dodatkową i koszty upomnienia, gdy zachodzi całkowita nieściągalność egzekwowanych należności. Do takich sytuacji należą:

  • dłużnik zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku, lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie,
  • sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe,
  • wysokość nieopłaconej składki nie przekracza kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym,
  • naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy stwierdził brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję,
  • jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne.

Kiedy jednak koszty postępowania egzekucyjnego przekroczą zaległości dłużnika, a ponadto możliwość uzyskania tych należności będzie niewielka, to organ egzekucyjny może odstąpić od egzekucji, mimo że będzie ona na jakimś stopniu zaawansowania.
ZUS ma także uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem z założenia księgi wieczystej dla nieruchomości dłużnika w przypadku braku opłacania składek. Może również wystawić dokumenty stwierdzające istnienie wierzytelności, które będą podstawą wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Oznacza to, że należności z tytułu składek mogą być zabezpieczone na wszystkich nieruchomościach dłużnika hipoteką przymusową.

Dochodzenie zaległych należności wobec ZUS może odbywać się także w drodze egzekucji sądowej, gdy:

  • następuje zbieg egzekucji do tego samego składnika majątku z komornikiem, a ten zostanie wyznaczony przez sąd w drodze postanowienia jako organ prowadzący łączną egzekucję. W przypadku zbiegu egzekucji administracyjnych łączne prowadzenie egzekucji przejmuje zawsze naczelnik urzędu skarbowego.
  • oddział ZUS przyłącza się do egzekucji prowadzonej z nieruchomości przez komornika.

       Co do zasady należności z tytułu składek przedawniają się po upływie 10 lat od dnia, w którym stały się wymagalne. Bieg przedawnienia przerywa odroczenie terminu opłacenia należności z tytułu składek, rozłożenie spłaty tych należności na raty (bieg odsetek jest wstrzymany od dnia złożenia podania o układ ratalny)jak i niektóre inne czynność zmierzająca do ściągnięcia tych należności, jeżeli o czynności tej został zawiadomiony dłużnik. Należności zabezpieczone hipoteką lub zastawem  nie ulegają przedawnieniu, ale po upływie terminu przedawnienia mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu do wysokości zaległych składek i odsetek za zwłokę liczonych do dnia przedawnienia.
Podatnik też może skutecznie egzekwować swoje należności od ZUS, i dlatego ma możliwość żądania zwrotu nienależnie opłaconych składek do ZUS w ciągu 5 lat od ich wpłacenia. Jeżeli jest to uzasadnione zwrot tych składek następuje w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku.

More to explorer