Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka.
Jeżeli władzę mają oboje rodzice, to każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel.
To uprawnienie może się przejawiać na wielu płaszczyznach:
– przy czynnościach prawnych
– w sądzie
– przy czynnościach faktycznych.
Natomiast sytuacja może się zmieniać w chwilą ukończenia przez dziecko 13 roku życia – wówczas nabywa ono ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Może zatem działać sam, ale za zgodą przedstawiciela;w tych czynnościach może ten przedstawiciel działać również sam. Natomiast pewne czynności, jak rozporządzanie swoim zarobkiem, może podejmować całkowicie samodzielnie – tu nie może ingerować przedstawiciel.
Są także pewne czynności, gdy przedstawiciel nie może mimo posiadanej władzy reprezentować dziecka:
1. Przy czynnościach miedzy dziećmi pozostającymi pod władza rodzicielską
2. Przy czynnościach miedzy jednym dzieckiem a jednym z rodziców (lub jego majątkiem, chociaż mamy tutaj dwa wyjątki:
a) czynność polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka
b) czynność dotyczy należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania (np. dochodzenie przez matkę alimentów od drugiego z rodziców na rzecz dziecka).
Powyższy przepis stosuje się odpowiednio przed sądem i innymi organami.
Są także i inne okoliczności kiedy nie może przedstawiciel ustawowy reprezentować dziecka:
– zawarcie małżeństwa
– uznanie dziecka
– zawarcie umowy o pracę.
Są to uprawnienia czysto osobiste.
Jeśli czynność w imieniu dziecka dokonuje przedstawiciel, kiedy nie jest do tego uprawniony, jest ona nieważna.
Jeśli żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka reprezentuje je kurator.