Na pracodawcy przyjmującym nowego pracownika do pracy zarobkowej spoczywa wiele obowiązków, które zostały dokładnie wyszczególnione w artykułach kodeksu pracy. Istotnym etapem przy zatrudnianiu pracownika jest podpisanie umowy. Wykonywanie pracy zarobkowej może być realizowane w rozmaitych formach prawnych, takich jak:
- umowa o pracę
- umowa cywilnoprawna
- kontrakt menadżerski
- umowa o pracę nakładczą
Umowa o pracę to oświadczenie woli pracodawcy i pracownika na mocy którego między stronami nawiązuje się więź prawna regulowana przepisami prawa. Każda umowa powinna zostać zawarta na piśmie i musi zawierać:
- datę zawarcia umowy oraz termin rozpoczęcia pracy
- dokładne określenie rodzaju umowy
- określenie stron umowy
- informacje związane z rodzajem, czasem i miejscem pracy, a także wynagrodzeniem
Istnieje wiele rodzajów umów o pracę. Różnią się one od siebie czasem wykonywanej pracy.
Umowa na okres próbny – może poprzedzać każdą inną umowę o pracę. Jest korzystna dla obu stron. Pracodawcy umożliwia sprawdzenie zdolności, umiejętności pracownika, natomiast pracownikowi pozwala ocenić czy dana praca zgodna jest z jego wymaganiami oraz predyspozycjami. Pracodawca wyznacza czas trwania takiej umowy (maksymalnie 3 miesiące).
Umowa na czas określony – najczęściej stosowany rodzaj umowy o pracę. Czas trwania umowy ustalają obie strony. Ten rodzaj umowy jest niezwykle korzystny dla pracodawcy w przeciwieństwie do pracownika, którego pozbawia niektórych przywilejów związanych ze stałym zatrudnieniem. Warto jednak zauważyć, że taka umowa może zostać rozwiązana dopiero po upływie terminu na jaki została zawarta. Wypowiedzenie może nastąpić tylko w sytuacji, gdy umowa została zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy lub gdy pracodawca jest w stanie upadłości czy likwidacji.
Do umów na czas określony zaliczamy umowę na zastępstwo.
Umowa na czas nieokreślony – jest zawierana bez terminowo i zarówno pracownikowi jak i pracodawcy daje poczucie stabilizacji, bezpieczeństwa. W przeciwieństwie do umowy na czas określony, jest bardzo korzystna dla pracownika, dostarcza bowiem najlepszą ochronę związaną ze stosunkiem pracy. Pracodawca wypowiadający ten rodzaj umowy, zobowiązany jest do podania przyczyn uzasadniających jego decyzję. Według kodeksu pracy istnieją trzy sposoby rozwiązania takiej umowy: za porozumieniem stron, z wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia.
Umowa na czas wykonywania określonej pracy – wiąże się z wykonaniem dokładnie określonego zadania, a czas jego realizacji jest niemożliwy do określenia. Taki rodzaj umowy dotyczy najczęściej prac dorywczych lub sezonowych. Wykonywanie pracy nadzorowane jest przez pracodawcę. Umowa zostaje rozwiązana w momencie wykonania zadania, którego dotyczyła.
