Separacja małżeńska

Separacja polega na tak zwanym rozdzieleniu małżonków od stołu i łoża. Jest to sposób rozwiązania wspólnoty małżeńskiej, jednak bez prawa wstępowania przez małżonków w nowy związek małżeński. Według prawa polskiego przesłanką separacji jest zupełny rozkład pożycia małżonków (lecz nie jednocześnie trwały, albowiem jest to przesłanką orzeczenia rozwodu). W polskim kodeksie rodzinnym i opiekuńczym normy dotyczące separacji są uregulowane w artykułach od 61 do 61 KRO. W wielu krajach Europy Zachodniej orzeczenie przez sąd rozwodu musi być obowiązkowo poprzedzone okresem separacji. Spotykamy dwa rodzaje separacji: faktyczną i prawną. Ta pierwsza jest następstwem zachowań samych małżonków. Polega na ustaniu wspólnego pożycia między małżonkami, czego przejawem jest wygaśnięcie między nimi więzi fizycznej, duchowej i gospodarczej. Separacja prawna jest wynikiem orzeczenia sądu. Zasadniczo orzeczenie separacji wywołuje takie same skutki, jak orzeczenie rozwodu, m.in ustaje wspólność majątkowa pomiędzy małżonkami, nie działa również domniemanie pochodzenia od męża matki dziecka urodzonego po upływie 300 dni od ustania separacji.
Oczywiście sąd na zgodne żądanie małżonków może orzec o zniesieniu separacji. Następuje powrót do sytuacji sprzed orzeczenia o separacji.