Skład sądu w postępowaniu karnym.

Share on facebook
Facebook
Share on google
Google+
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn

Rozpoznanie i rozstrzyganie spraw sądowych odbywa się zawsze w ustawowo określonym składzie. Skład sądu sprawach z zakresu prawa karnego reguluje Kodeks postępowania karnego (dalej k.p.k.).
Zgodnie z regułą wyrażoną w art. 28 § 1 k.p.k., na rozprawie głównej sąd rejonowy oraz okręgowy orzeka w składzie jednego sędziego. Sędzia ma wówczas prawa i obowiązki przewodniczącego. W sprawach o zbrodnie obligatoryjny jest skład kolegialny: jeden sędzia i dwóch ławników. Zbrodniami są przestępstwa, za które minimalną karą jest kara 3 lat pozbawienia wolności.
Stosownie do treści art. 28 § 2 k.p.k., ze względu na szczególną zawiłość sprawy sąd orzekający w I instancji może postanowić o jej rozpoznaniu w składzie trzech sędziów. Decyzję o rozpoznaniu sprawy w składzie zawodowym, w formie postanowienia wydanego w toku rozprawy lub na posiedzeniu, podejmuje sąd właściwy do jej rozpoznania, nie jest więc wystarczające wydanie w tym przedmiocie zarządzenia przez prezesa sądu czy przewodniczącego wydziału. Sąd, podejmując taką decyzję, ocenia sprawę z punktu widzenia jej zawiłości, w tym względzie chodzi nie tylko o zawiłość natury faktyczno-dowodowej, lecz także natury prawnej oraz zawiłości związane z oceną stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu. Możliwość ta dotyczy zarówno sądu rejonowego, jak i okręgowego, z tym, że w przypadku tego ostatniego z wyłączeniem spraw, za które ustawa przewiduje karę dożywotniego pozbawienia wolności.
W sprawach o przestępstwa, za które ustawa przewiduje karę dożywotniego pozbawienia wolności, rozpoznaje są w składzie poszerzonym – dwóch sędziów i trzech ławników. Ten rodzaj składu orzekającego zastrzeżony jest dla sądów okręgowych, tylko te bowiem zgodnie z treścią art. 25 § 1 pkt 1 k.p.k., właściwe są do orzekania w I instancji w sprawach o zbrodnie określone w Kodeksie karnym oraz w ustawach szczególnych. Orzekanie w składzie poszerzonym dotyczy także sytuacji, gdy przy wielości oskarżonych jedynie wobec niektórych lub tylko jednego z nich skład ten jest uzasadniony. Skład taki niezbędny jest także wówczas, gdy w konkretnej sprawie wymierzenie kary dożywotniego pozbawienia wolności z przyczyn ustawowych nie jest możliwe, mimo że zagrożone nią jest przestępstwo, którego postępowanie dotyczy z uwagi na to, iż oskarżony popełnił czyn, będąc nieletnim, albo jest sprawcą młodocianym.
Sprawy na rozprawie głównej w postępowaniach szczególnych rozpoznawane są jednoosobowo. Dotyczy to postępowania uproszczonego oraz prywatnoskargowego.
W drugiej instancji, czyli na rozprawie apelacyjnej, sąd obraduje w składzie trzech sędziów zawodowych. Gdy rozpatrywana jest apelacja od wyroku zasądzającego dożywotnie pozbawienie wolności wtedy orzeka sąd w składzie pięcioosobowym. Przy czym chodzi tu o pięciu sędziów zawodowych.
Zgodnie z treścią art. 30 k.k., na posiedzeniu  sąd obraduje w składzie jednoosobowym (sąd rejonowy, sąd okręgowy) lub w składzie trzyosobowym (sąd apelacyjny lub Sąd Najwyższy), jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

More to explorer