Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne o świadczenie pracy

Podstawowe umowy cywilnoprawne, których przedmiotem jest świadczenie pracy to:
– umowa o dzieło regulowana art. 627 – 646 Kodeksu Cywilnego,
– umowa zlecenia 734 – 751 Kodeksu Cywilnego.
Cechy charakterystyczne umowy o dzieło:
• odpłatność,
• swoboda dysponowania czasem, przyjmujący zamówienia nie ma obowiązku codziennego wykonywania pracy w ramach ustalonego porządku,
• brak podporządkowania – przyjmujący zamówienie nie jest związany poleceniami zamawiającego,
• zamawiającemu służy natomiast prawo kontroli sposobu wykonania dzieła,
• odpowiedzialność za rezultat – jest to umowa rezultatu (umowa o pracę jest umową starannego działania); wykonanie umowy ma polegać na osiągnięciu przez przyjmującego zlecenie określonego z góry rezultatu, zaś nie osiągniecie umówionego rezultatu jest równoznaczne z niewykonaniem przyjętego zobowiązania,
• istnieje możliwość posłużenia się osobą trzecią – tego nie można robić w stosunkach pracy. Przyjmujący zlecenie nie ma w zasadzie obowiązku osobistego wykonania dzieła. Obciąża go natomiast osobiste kierowanie osobami, którymi się posługuje i za które odpowiada.
Cechy charakterystyczne umowy zlecenia, inaczej mówiąc umowy o świadczenie usług:
• możliwa nieodpłatność – w zależności od obu stron umowa może być odpłatna lub nieodpłatna,
• brak trwałej więzi między stronami umowy,
• brak podporządkowania – jako podporządkowanie pracownicze,
• umowa starannego działania – zleceniobiorca zobowiązuje się jedynie do starannego działania w określonym kierunku,
• możliwość posłużenia się osobą trzecią.