Przesłanki zawarcia małżeństwa konkordatowego:
1) odmienność płci (wynika z aktu urodzenia) – mogą pojawić się problemy przy obojnactwie co stanowić będzie przeszkodę w zawarciu małżeństwa.
Możliwe wytoczenie powództwa ze 189 Kodeksu Postępowania Cywilnego (KPC) o ustalenie.
Późniejsza zmiana płci nie powoduje nieważności.
2) jednoczesna obecność przed kierownikiem USC ( i tylko przed nim).
Oświadczenie musi być zgodne i jednoczesne (gdy najpierw wypowiedziane „tak”, a potem „nie” to liczy się to pierwsze).
3) małżonkowie zawierają małżeństwo wyznaniowe (podlegające prawu wewnętrznemu kościoła – umowa międzynarodowa przewiduje taką możliwość np. konkordat, przewidujący taką możliwość lub ustawa regulująca stosunki państwa i kościoła) wyrażają zgodę na zawarcie małżeństwa wg prawa polskiego
4) nie przed kierownikiem USC a przed duchownym
5) kierownik powinien sporządzić akt małżeństwa ( jest to warunek – krytykowane w doktrynie, bo nie jest to warunek przy świeckim), natomiast samo małżeństwo jest zawarte w chwili złożenia zgodnych oświadczeń przed duchownym, sam akt to jedynie uzupełnienie – przyjmuje się że ma charakter konstytutywny ex tunc.
Procedura zawarcia małżeństwa konkordatowego:
1. Małżonkowie też składają dokumenty, ale tu kierownik urzędu stanu cywilnego (USC) wydaje zaświadczenie, że brak jest okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa oraz treść oświadczeń co do ich nazwisk i ich dzieci. Takie zaświadczenie ważne jest 3 miesiące (czyli mają 3 miesiące na zawarcie konkordatowego).
2. Takie zaświadczenie jest niezbędne, gdyż jego brak powoduje, że duchowny nie może przyjąć oświadczeń o wstąpieniu i jednoczesnej zgodzie na zawarciu wg prawa polskiego.
3. Składają oba oświadczenia (oba tj o wstąpieniu w małżeństwo regulowane przez kościół i zgoda na zawarcie wg prawa polskiego) jednocześnie (przyjmuje się że w ciągu jednej mszy).
4. Duchowny sporządza zaświadczenie, ze oba zostały złożone i podpisują je małżonkowie, 2 pełnoletni świadkowie i duchowny.
5. Duchowny przekazuje powyższe zaświadczenie i to które wydał kierownik USC o braku przeszkód w terminie 5 dni do USC (można poleconym). Jest to bezwzględne dochowanie terminu – jedyną możliwością uchybienia jest siła wyższa.
6. Małżeństwo jest zawarte z chwilą złożenia oświadczeń przed duchownym.
