1 stycznia 2013 r. to pierwszy dzień obowiązywania ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz.U. 2012, poz. 1456). Wprowadza ona zmiany do wielu ustaw w związku z założeniami budżetu państwa na 2013 r., w tym zwłaszcza zmiany w ustawie o podatku akcyzowym i w ustawie o finansach publicznych.
Jest to tzw. ustawa okołobudżetowa, ściśle związana z uchwalonym w dniu 27 września 2012 r. rządowym projektem ustawy budżetowej na rok 2013. Podstawowym celem tegorocznej ustawy okołobudżetowej jest, podobnie jak w latach ubiegłych, przeciwdziałanie pogłębianiu się stanu nierównowagi finansowej w państwie, a w szczególności podjęcie działań służących zahamowaniu szybkiego wzrostu poziomu deficytu budżetowego oraz państwowego długu publicznego. Zmiany wprowadzane w drodze ustawy okołobudżetowej dotyczą: niepowiększania wynagrodzeń oraz innych świadczeń w jednostkach sektora finansów publicznych, świadczeń finansowanych z Funduszu Pracy oraz z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, podatku akcyzowego, planowania wieloletniego na szczeblu państwa i jednostek samorządu terytorialnego, zasad odliczenia podatku naliczonego w podatku od towarów i usług w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz paliw do tych samochodów, ustanowienia odrębnego tytułu dotacyjnego w związku z obowiązkiem przejścia z rozpowszechniania sygnału telewizyjnego w drodze analogowej na nadawanie cyfrowe, świadczeń dla nauczycieli, zadań finansowanych z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Krajowego Funduszu Drogowego, finansowania przedsięwzięć związanych z pomocą rozwojową w Afganistanie, a także zasad dokonywania zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Tzw. ustawa okołobudżetowa przewiduje m.in. zamrożenie na poziomie 2012 r. wynagrodzeń w jednostkach i podmiotach prawnych sektora finansów publicznych oraz wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Zamrożenie wynagrodzeń nie obejmie kwoty 14 mln zł związanej z utworzeniem nowych etatów w Centralnym Ośrodku Informatyki. Zgodnie z ustawą do końca 2013 r. mają obowiązywać ograniczenia dotyczące odliczania VAT przy zakupie samochodów z tzw. kratką oraz paliwa do tych pojazdów. Ponadto, nowe przepisy przewidują przekazanie przez Krajowy Fundusz Drogowy 165 mln zł na remonty dróg krajowych. Ustawa ma też umożliwić w 2013 r. tworzenie w budżecie państwa rezerwy celowej na wydatki w wysokości planowanego przyrostu części dochodów.
W ustawie o podatku akcyzowym zmiany dotyczą następujących kwestii: Katalog wyrobów akcyzowych zostaje poszerzony o „susz tytoniowy” (suchy tytoń niebędący jeszcze wyrobem tytoniowym). W zakresie opodatkowania podatkiem akcyzowym suszu tytoniowego ustawa wprowadza pojęcie nowego podmiotu, jakim jest „pośredniczący podmiot tytoniowy”. Jest to podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży suszu tytoniowego, który pisemnie powiadomił właściwego naczelnika urzędu celnego o tej działalności. W przypadku opodatkowania podatkiem akcyzowym suszu tytoniowego zmiany zachodzące od 1 stycznia 2013r. w ustawie o podatku akcyzowym dotyczą przede wszystkim:
I. przedmiotu opodatkowania akcyzą, którym jest:
1/ nabycie wewnątrzwspólnotowe suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy,
2/ sprzedaż suszu tytoniowego innemu podmiotowi niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy,
3/ import suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy,
4/ zużycie suszu tytoniowego przez pośredniczący podmiot tytoniowy,
5/ zużycie suszu tytoniowego przez podmiot prowadzący skład podatkowy do innych celów niż produkcja wyrobów tytoniowych,
6/ nabycie lub posiadanie suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy, pośredniczący podmiot tytoniowy lub rolnika, który wyprodukował susz tytoniowy, jeżeli nie została od niego zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał jego sprzedaży.
II. obowiązku podatkowego, który powstaje z dniem:
1/ nabycia wewnątrzwspólnotowego suszu tytoniowego,
2/ wydania suszu tytoniowego w przypadku dokonania jego sprzedaży,
3/ zużycia suszu tytoniowego,
4/ nabycia lub wejścia w posiadanie suszu tytoniowego przez inny podmiot niż prowadzący skład podatkowy, pośredniczący podmiot tytoniowy lub rolnika, który wyprodukował susz tytoniowy, jeżeli nie została od niego zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży suszu tytoniowego,
5/ powstania długu celnego, w przypadku importu suszu tytoniowego.
III. katalogu podmiotów będących podatnikami podatku akcyzowego, który poszerza się o:
1/ podmiot będący nabywcą lub posiadaczem suszu tytoniowego niebędący podmiotem prowadzącym skład podatkowy lub pośredniczącym podmiotem tytoniowym lub rolnikiem, który wyprodukował susz tytoniowy, jeżeli nie została od tego suszu zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tego suszu,
2/ podmiot będący pośredniczącym podmiotem tytoniowym zużywającym susz tytoniowy
3/ podmiot będący podmiotem prowadzącym skład podatkowy zużywający susz tytoniowy do innych celów niż produkcja wyrobów tytoniowych.
Do suszu tytoniowego nie stosuje się procedury zawieszenia poboru akcyzy. W przypadku suszu tytoniowego podstawą opodatkowania jest ilość tego suszu wyrażona w kilogramach.
Stawka akcyzy na susz tytoniowy wynosi 218,40 zł za każdy kilogram. W przypadku natomiast:
1/ nabycia wewnątrzwspólnotowego lub importu suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy, lub
2/ sprzedaży suszu tytoniowego innemu podmiotowi niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy
– bez jego oznaczania znakami akcyzy, stawka akcyzy wynosi 436,80 zł za każdy kilogram.
Ponadto od 1 stycznia 2013 r. stawki podatku akcyzowego na napoje fermentowane wynoszą:
1/ na cydr i perry o kodach CN 2206 00 31, 22006 00 51 oraz 2206 00 81, o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu nieprzekraczającej 5,0% objętości – 97,00 od 1 hektolitra gotowego wyrobu,
2/ na pozostałe napoje fermentowane – 158,00 zł od 1 hektolitra gotowego wyrobu.
Od 1 stycznia 2013 r. rosną stawki akcyzy i:
1/ na wyroby tytoniowe wynoszą:
– na papierosy – 188,00 zł za każde 1000 sztuk i 31,41% maksymalnej ceny detalicznej,
– na tytoń do palenia – 128,02 zł za każdy kilogram i 31,41% maksymalnej ceny detalicznej
– na cygara i cygaretki – 266,90 zł za każde 1000 sztuk
2/ na papierosy lub tytoń do palenia nieobjęte obowiązkiem oznaczania znakami akcyzy i nieoznaczone maksymalną ceną detaliczną wynoszą:
– na papierosy – 327,60 zł za każde 1000 sztuk,
– na tytoń do palenia – 218,40 zł za każdy kilogram.
W ustawie o finansach publicznych głównym celem zmian jest dostosowanie sposobu prezentowania danych w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa (WPFP) do aktualnej ustawy budżetowej oraz zapewnienie jego większej przejrzystości. WPFP ma przede wszystkim zawierać wstępną prognozę podstawowych wielkości makroekonomicznych. Zrezygnowano z wyszczególniania w WPFP wydatków w podziale na 11 kategorii, ponieważ WPFP jest z założenia dokumentem ujmującym prognozę wydatków w podziale na funkcje państwa wraz z celami i miernikami stopnia wykonania danej funkcji. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że wprowadzanie kolejnego podziału wydatków negatywnie wpływało na jednolitość dokumentu, nie niosąc w zamian odpowiedniej wartości informacji. Zmiana ta, zdaniem wnioskodawcy projektu – Rady Ministrów, podniesie jakość dokumentu i jednocześnie usprawni prace nad nim. Ustawa okołobudżetowa wprowadza także zmiany w zakresie aktualizacji WPFP. W obecnym stanie prawnym WPFP jest aktualizowany przez Radę Ministrów w drodze uchwały corocznie, w terminie dwóch miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej. Po zmianach WPFP powinien być aktualizowany przez Radę Ministrów raz w roku, w terminie do 30 kwietnia. Proponowany termin jest zgodny z obowiązującym od 2011 r. tzw. semestrem europejskim, a także rozporządzeniem Rady nr 1466/97/WE w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru kondycji polityk gospodarczych.
W ustawie okołobudżetowej zawarte są również istotne zmiany odnoszące się do Wieloletniego Planu Finansowego Jednostek Samorządy Terytorialnego. Ich celem jest zapewnienie Ministrowi Finansów większego zakresu informacji o prognozowanej sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego (JST). Wprowadzane rozwiązania rozszerzają zakres danych pozyskiwanych przez Ministra Finansów oraz usprawniają proces ich przekazania.
Niektóre przepisy tej ustawy weszły w życie już 24 grudnia 2012 r. (definicje w nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym) – pisaliśmy o tym.
Łukasz Mizera – radca prawny
Źródło: www.prezydent.pl, www.sejm.gov.pl, www.ekspertbeck.pl, www.olsztyn.ic.gov.pl