Zwolnienie lekarskie a wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę

Wypowiedzenie umowy o pracę jest czynnością prawną jednostronną, a więc nie wymagającą zgody adresata. Kiedy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę? Czy istnieją w tym względzie jakiekolwiek ograniczenia obowiązujące pracodawcę, a chroniące pracownika? Odpowiedzi szukać należy w przepisach Kodeksu pracy, a dokładniej Działu II Rozdziału II regulujących materię m.in. rozwiązania umowy o pracę. Temat można rozważyć przede wszystkim w sytuacji kiedy pracodawca wypowiada umowę pracownikowi, gdy ten znajduje się na zwolnieniu lekarskim.
Zgodnie z art. 41 pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pracodawca nie może zatem wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu nie upłynął jeszcze czas wypowiedzenia stosunku pracy, a który znajduje się na zwolnieniu lekarskim. W takich przypadkach ustawodawca objął ochroną pracowników, którzy z powodów losowych – w tym wypadku choroby lub innej niezdolności do pracy – nie mogą wykonywać obowiązków wynikających ze stosunku pracy. Wprawdzie taki pracownik nie przynosi wówczas pracodawcy korzyści, natomiast taka regulacja ustawowa jest całkowicie zgodna z zasadami współżycia społecznego, i jak wskazuje zarówno doktryna, jak i orzecznictwo, zasługuje na pełną aprobatę, chroni bowiem stronę stosunku pracy, często uznawaną za słabszą. Należy jednak wskazać wyjątek od ochronnej funkcji art. 41 k.p., którą jest upadłość lub likwidacja pracodawcy (co nie dotyczy upadłości z możliwością zawarcia układu). Ponadto pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bezpośrednio po upływie okresu ochronnego, zgodnie z art. 53 k.p.
W omawianej sytuacji pracownik jest chroniony kiedy jego nieobecność w pracy jest usprawiedliwiona. Będą to więc wszystkie sytuacje, kiedy niezdolność pracownika do pracy będzie odpowiednio udokumentowana. W tym przypadku – stosownym zwolnieniem lekarskim uprawniającym pracownika to niestawiennictwa w miejscu pracy.
Pomimo iż pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę, kiedy ten przebywa na zwolnieniu lekarskim, nie oznacza to, że umowa o pracę nie może zostać rozwiązana. Mogą bowiem zaistnieć sytuacje, kiedy rozwiązanie umowy o pracę nastąpi w okresie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim, natomiast wypowiedzenie zostanie dokonane przed udaniem się pracownika na zwolnienie. Co ważne, zakaz wypowiedzenia dotyczy tak samo wypowiedzenia pracownikowi warunków pracy i płacy na grosze. Sytuacje takie są równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę, a więc zgodnie z powołanym art. 41 k.p. w zw. z art. 8 k.p. działanie takie nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
W sytuacji kiedy pracownik otrzymał wypowiedzenie stosunku pracy, może przebywać na zwolnieniu lekarskim, nie stoją temu na przeszkodzie żadne przepisy. Jako w dalszym ciągu pracownik będzie otrzymywać wynagrodzenie stosownie pomniejszone. Obliczane będzie tak samo jak dla pracowników nie będących w okresie wypowiedzenia, a więc wynosić będzie 80% wymiaru wynagrodzenia.
Paulina Szatka